Completion of Figures - Reasoning In Gujarati

આકૃતિ પૂર્ણ કરવી (Completion of Figures)

Reasoning Topic 24 - વિઝ્યુઅલ પેટર્ન અને સિમિટ્રી (સંમિતતા) ની સમજ

૧. પેટર્ન પૂર્ણ કરવાના પાયાના સિદ્ધાંતો

આ પ્રશ્નો ઉકેલવા માટે નીચેની ત્રણ બાબતો ખાસ ધ્યાનમાં લેવી:

• સંમિતતા (Symmetry): આકૃતિના ડાબા અને જમણા ભાગ અથવા ઉપર અને નીચેના ભાગ એકબીજાના પ્રતિબિંબ જેવા હોવા જોઈએ.
• લીટીઓનું જોડાણ: ખૂણામાંથી નીકળતી લીટીઓ કે વર્તુળના ભાગો જે તે દિશામાં વળવા જોઈએ.
• રંગ અને શેડિંગ: જો આકૃતિમાં કાળા-સફેદ ભાગો હોય, તો તેનો ક્રમ જળવાવો જોઈએ.

૨. ઉકેલવા માટેની શોર્ટકટ ટ્રીક

• કલ્પના કરો: પ્રશ્ન આકૃતિના ખાલી ભાગમાં પેન્સિલથી કઈ લીટીઓ આવવી જોઈએ તે મનમાં દોરો.
• પ્રતિબિંબ મેચ કરો: જો ઉપરના બે ખાના સમાન હોય, તો નીચેના બે ખાના પણ સમાન જ હશે.
• ખૂણા ચેક કરો: જો સેન્ટર (મધ્ય) માં કોઈ વર્તુળ હોય, તો જવાબ આકૃતિમાં તે જ ખૂણે વળાંક હોવો જોઈએ.

૩. ઉદાહરણો (Examples)

Type A: લીટીઓ અને વર્તુળ આધારિત

પ્રશ્ન: એક ચોરસમાં ચારેય ખૂણેથી મધ્ય તરફ ચાર લીટીઓ આવે છે, જેમાંથી એક ખૂણો ખાલી છે.

તર્ક: જવાબ આકૃતિમાં એક એવી લીટી હોવી જોઈએ જે તે ચોક્કસ ખૂણેથી નીકળીને મધ્ય તરફ જતી હોય.

Type B: જટિલ અને ભૌમિતિક પેટર્ન

પ્રશ્ન: ચોરસની અંદર બીજા નાના ચોરસ અને ત્રિકોણની જાળી છે.

તર્ક: આજુબાજુના ખાનાઓમાં જે રીતે ત્રિકોણના મોઢા અંદરની તરફ છે, તે જ રીતે ખૂટતા ભાગમાં હોવા જોઈએ.

૪. પ્રેક્ટિસ MCQs (૧૦ અગત્યના પ્રશ્નો)

Q1. આકૃતિ પૂર્ણ કરતી વખતે સૌથી પહેલા શું તપાસવું જોઈએ?

A) આકૃતિનું કદ

B) પેટર્નની સંમિતતા (Symmetry)

C) લીટીઓની જાડાઈ

D) આકૃતિનો રંગ

સાચો જવાબ: B) પેટર્નની સંમિતતા

Q2. જો પ્રશ્ન આકૃતિમાં ડાબી બાજુનું ખાનું જમણી બાજુનું દર્પણ પ્રતિબિંબ હોય, તો નીચેના ભાગમાં શું આવશે?

A) ઉપર જેવું જ

B) તેનું વિરોધી

C) ઉપરના ભાગનું દર્પણ પ્રતિબિંબ

D) ખાલી ભાગ

સાચો જવાબ: C) ઉપરના ભાગનું દર્પણ પ્રતિબિંબ

Q3. કયા પ્રકારની આકૃતિઓમાં 'Rotation' (ફેરવવું) જોવાની જરૂર પડતી નથી?

A) અસંમિત

B) વર્તુળાકાર પેટર્નમાં

C) ત્રિકોણાકારમાં

D) રેખીયમાં

સાચો જવાબ: B) વર્તુળાકાર પેટર્નમાં (બધી બાજુ સમાન લાગે)

Q4. જો એક આકૃતિમાં ૩ કાળા ટપકાં હોય, તો પેટર્ન મુજબ ૪થા ભાગમાં શું હોવાની શક્યતા વધુ છે?

A) ૧ કાળું ટપકું

B) ૨ ટપકાં

C) ૦ ટપકાં

D) સફેદ ટપકું

સાચો જવાબ: A) ૧ કાળું ટપકું (૪થા ખૂણે સંમિતતા જાળવવા)

Q5. "Non-Verbal Reasoning" માં આ ટોપિકનું મહત્વ શું છે?

A) ગણતરી વધારવા

B) વિઝ્યુઅલ એક્યુટી (Visual Acuity) ચકાસવા

C) ભાષા જ્ઞાન વધારવા

D) સામાન્ય જ્ઞાન ચકાસવા

સાચો જવાબ: B) વિઝ્યુઅલ એક્યુટી ચકાસવા

Q6. 'Symmetry' એટલે શું?

A) અલગતા

B) સમાનતા અથવા એકરૂપતા

C) મોટું કદ

D) વિરોધાભાસ

સાચો જવાબ: B) સમાનતા અથવા એકરૂપતા

Q7. આકૃતિ પૂર્ણ કરતી વખતે કયો ભાગ સૌથી વધુ મુશ્કેલ હોય છે?

A) લીટીઓ ગણવી

B) ખૂણાઓનો એંગલ મેચ કરવો

C) રંગ કરવો

D) પેન પકડવી

સાચો જવાબ: B) ખૂણાઓનો એંગલ મેચ કરવો

Q8. જો ચોરસની અંદર 'X' આકાર હોય, તો દરેક ખાનામાં કેવી લીટી હોવી જોઈએ?

A) આડી

B) ઉભી

C) ત્રાંસી (Diagonal)

D) ગોળ

સાચો જવાબ: C) ત્રાંસી (Diagonal)

Q9. શું આકૃતિ પૂર્ણ કરવામાં ગણિતના સૂત્રોની જરૂર પડે છે?

A) ના

B) હા

C) ક્યારેક

D) માત્ર પાયથાગોરસ

સાચો જવાબ: A) ના

Q10. જો ચારેય વિકલ્પો સમાન લાગે તો શું કરવું?

A) કોઈ પણ ટીક કરવો

B) નાની બારીકાઈઓ (Detailing) તપાસવી

C) પ્રશ્ન છોડી દેવો

D) આંખો બંધ કરવી

સાચો જવાબ: B) નાની બારીકાઈઓ તપાસવી

Reasoning Master Series | Pattern Completion Guide | © 2025