Counting Figures - Reasoning in Gujarati

આકૃતિઓની ગણતરી (Counting Figures)

Reasoning Topic 15 - ત્રિકોણ, ચોરસ અને લંબચોરસ શોધવાની ટ્રીક્સ

૧. ત્રિકોણની ગણતરી (Counting Triangles)

ત્રિકોણ ગણવા માટે સૌથી વધુ વપરાતી ટ્રીક્સ નીચે મુજબ છે:

Type A: ઊભી લીટીઓવાળો ત્રિકોણ

ટ્રીક: પાયા પરના ભાગોને નંબર આપો (1, 2, 3...) અને તેમનો સરવાળો કરો.
ઉદાહરણ: જો પાયા પર 3 ભાગ હોય, તો કુલ ત્રિકોણ = 1 + 2 + 3 = 6.

Type B: ચોરસની અંદરના ત્રિકોણ

ટ્રીક: ચોરસની અંદરના નાના ત્રિકોણને નંબર આપો અને સૌથી મોટા નંબરને 2 વડે ગુણો.
ઉદાહરણ: જો અંદર 4 નાના ત્રિકોણ દેખાતા હોય, તો કુલ ત્રિકોણ = 4 × 2 = 8.

૨. ચોરસ અને લંબચોરસની ગણતરી

Type C: ચોરસ (Squares) ગણવા

ટ્રીક: રો (Row) અને કોલમ (Column) ને નંબર આપો. સામસામેના મોટા નંબરોનો ગુણાકાર કરી સરવાળો કરો.
ઉદાહરણ (2x2 Grid): (2×2) + (1×1) = 4 + 1 = 5 ચોરસ.

Type D: લંબચોરસ (Rectangles) ગણવા

ટ્રીક: રો ના અંકોનો સરવાળો × કોલમ ના અંકોનો સરવાળો.
ઉદાહરણ (2x2 Grid): (1+2) × (1+2) = 3 × 3 = 9 લંબચોરસ.

૩. અગત્યની ટિપ્સ

• હંમેશા નાની આકૃતિઓથી શરૂઆત કરો અને પછી મોટી આકૃતિઓ (Hidden Figures) શોધો.
• સ્ટાર (Star) આકૃતિમાં સામાન્ય રીતે 8 અથવા 10 ત્રિકોણ હોય છે.
• સંમિત (Symmetric) આકૃતિઓ માટે ફોર્મ્યુલા અથવા ટેબલ પદ્ધતિ વાપરવી.

૪. પ્રેક્ટિસ MCQs (૧૦ અગત્યના પ્રશ્નો)

Q1. એક ત્રિકોણના પાયામાં ૪ ભાગ પાડેલા છે, તો તેમાં કુલ કેટલા ત્રિકોણ હશે?

A) ૪

B) ૮

C) ૧૦

D) ૧૨

સાચો જવાબ: C) ૧૦ (1 + 2 + 3 + 4 = 10)

Q2. ચોરસની અંદર બંને વિકર્ણો (Diagonals) દોરવાથી કુલ કેટલા ત્રિકોણ બને?

A) ૪

B) ૬

C) ૮

D) ૧૦

સાચો જવાબ: C) ૮ (નાના 4 × 2 = 8)

Q3. ૩ × ૩ ના ગ્રીડ (Grid) માં કુલ કેટલા ચોરસ હોય?

A) ૯

B) ૧૦

C) ૧૪

D) ૧૩

સાચો જવાબ: C) ૧૪ (3² + 2² + 1² = 9 + 4 + 1 = 14)

Q4. લંબચોરસ ગણવાની ટ્રીકમાં કઈ ક્રિયાનો ઉપયોગ થાય છે?

A) માત્ર સરવાળો

B) માત્ર ગુણાકાર

C) સરવાળો અને ગુણાકાર બંને

D) બાદબાકી

સાચો જવાબ: C) સરવાળો અને ગુણાકાર બંને

Q5. એક પંચકોણીય તારા (5-pointed Star) માં કુલ કેટલા ત્રિકોણ હોય છે?

A) ૫

B) ૮

C) ૧૦

D) ૧૨

સાચો જવાબ: C) ૧૦

Q6. ૨ × ૩ ના લંબચોરસમાં કુલ કેટલા ચોરસ હશે?

A) ૬

B) ૮

C) ૧૦

D) ૭

સાચો જવાબ: B) ૮ (3×2 + 2×1 = 6 + 2 = 8)

Q7. આડી લીટીઓવાળા ત્રિકોણમાં ત્રિકોણની સંખ્યા કોના બરાબર હોય છે?

A) પાયાના ભાગ જેટલી

B) આડી લીટીઓની સંખ્યા જેટલી

C) તેનાથી બમણી

D) કોઈ નહીં

સાચો જવાબ: B) આડી લીટીઓની સંખ્યા જેટલી

Q8. ૧૦ × ૧૦ ના ગ્રીડમાં કુલ કેટલા ચોરસ હોય?

A) ૧૦૦

B) ૨૮૫

C) ૩૮૫

D) ૫૦૦

સાચો જવાબ: C) ૩૮૫ [સૂત્ર: n(n+1)(2n+1)/6]

Q9. શું દરેક ચોરસ એક લંબચોરસ છે?

A) હા

B) ના

C) ક્યારેક જ

D) માહિતી અધૂરી છે

સાચો જવાબ: A) હા (તેથી લંબચોરસ ગણતી વખતે ચોરસ પણ ગણાઈ જાય છે)

Q10. જટિલ આકૃતિમાં ગણતરી કરતી વખતે કઈ બાબતથી બચવું જોઈએ?

A) ટ્રીક વાપરવાથી

B) એક જ ત્રિકોણને બે વાર ગણવાથી

C) નંબર આપવાથી

D) પેન વાપરવાથી

સાચો જવાબ: B) એક જ ત્રિકોણને બે વાર ગણવાથી (Overcounting)

Reasoning Master Series | Counting Figures Chapter Guide | © 2025