Decision Making - Reasoning In Gujarati

નિર્ણય પ્રક્રિયા (Decision Making)

Reasoning Topic 17 - યોગ્યતા ચકાસણી અને વહીવટી નિર્ણય શક્તિ

૧. ઉકેલવા માટેની સ્ટેપ-બાય-સ્ટેપ રીત

આ ટોપિકના પ્રશ્નો મોટા હોય છે, તેને ઉકેલવા માટે નીચેની સિસ્ટમ વાપરો:

• યાદી બનાવો: મુખ્ય શરતોની એક નાની યાદી બાજુમાં લખો.
• તારીખની ગણતરી: ઉંમરની ગણતરી આપેલ ચોક્કસ તારીખના આધારે જ કરો.
• અપવાદ (Sub-conditions): જો કોઈ મુખ્ય શરત પૂરી ન થતી હોય, તો તેના માટે કોઈ વૈકલ્પિક રસ્તો આપ્યો છે કે નહીં તે તપાસો.

૨. સંભવિત નિર્ણયો (Possible Decisions)

• પસંદગી કરવી: જો ઉમેદવાર બધી જ શરતો પૂરી કરતો હોય.
• પસંદગી ન કરવી: જો કોઈ મુખ્ય શરત પૂરી ન થતી હોય અને કોઈ વિકલ્પ ન હોય.
• મામલો ઉચ્ચ અધિકારીને મોકલવો: જો મુખ્ય શરત પૂરી ન થાય પણ 'અપવાદ' વાળી શરત પૂરી થતી હોય.
• માહિતી અધૂરી છે: જો કોઈ શરત વિશે માહિતી જ ન આપી હોય.

૩. ઉદાહરણ (Example)

શરતો: ૧. ઓછામાં ઓછા ૬૦% ગુણ. ૨. ઉંમર ૨૧ થી ૩૦ વર્ષ. ૩. ૫૦,૦૦૦ ડિપોઝિટ આપી શકે.
ઉમેદવાર: રાકેશ ૨૫ વર્ષનો છે, તેણે ૬૫% મેળવ્યા છે પણ તે ૩૦,૦૦૦ થી વધુ ડિપોઝિટ આપી શકે તેમ નથી.

નિર્ણય: રાકેશ ઉંમર અને ગુણની શરત પૂરી કરે છે, પણ ડિપોઝિટની શરત પૂરી કરતો નથી. જો આ શરત માટે કોઈ અપવાદ ન હોય તો...
જવાબ: રાકેશની પસંદગી કરવામાં આવશે નહીં.

૪. પ્રેક્ટિસ MCQs (૧૦ અગત્યના પ્રશ્નો)

Q1. જો ઉમેદવાર પાસે ઉંમરનું પ્રમાણપત્ર ન હોય, તો કયો નિર્ણય લેવો જોઈએ?

A) પસંદગી કરવી

B) પસંદગી ન કરવી

C) ડેટા અધૂરો છે

D) ઉચ્ચ અધિકારીને પૂછવું

સાચો જવાબ: C) ડેટા અધૂરો છે (જ્યાં સુધી માહિતી ન મળે ત્યાં સુધી નિર્ણય ન લેવાય)

Q2. નિર્ણય પ્રક્રિયાના દાખલામાં સૌથી મહત્વની બાબત કઈ છે?

A) ઉમેદવારનું નામ

B) દરેક શરતની ચોકસાઈપૂર્વક તપાસ

C) ઉમેદવારની આર્થિક સ્થિતિ

D) પરીક્ષાનું મેરિટ

સાચો જવાબ: B) દરેક શરતની ચોકસાઈપૂર્વક તપાસ

Q3. જો કોઈ ઉમેદવાર મુખ્ય શરત પૂરી ન કરે પણ અપવાદ (Proviso) પૂરી કરે, તો તેને શું કહેવાય?

A) પસંદગી થઈ

B) પસંદગી રદ

C) કેસ રેફર (Case Referred)

D) વેઇટિંગ લિસ્ટ

સાચો જવાબ: C) કેસ રેફર (Case Referred)

Q4. જો શરત મુજબ ૬૦% જોઈએ અને ઉમેદવારના ૫૯.૯% હોય, તો તેને શું ગણાય?

A) લાયક

B) બિનલાયક

C) રાઉન્ડ ઓફ કરવા

D) કોઈ નહીં

સાચો જવાબ: B) બિનલાયક (શરતોમાં ચોકસાઈ રાખવી પડે છે)

Q5. નિર્ણય લેતી વખતે તમારી અંગત લાગણીઓ કેવી હોવી જોઈએ?

A) મહત્વની

B) બિલકુલ નહીં

C) પરિસ્થિતિ મુજબ

D) માનવીય અભિગમ વાળી

સાચો જવાબ: B) બિલકુલ નહીં (નિર્ણય માત્ર નિયમોના આધારે હોવો જોઈએ)

Q6. માહિતીમાં ઉમેદવારની જાતિ (Gender) ન આપી હોય અને શરત માત્ર પુરુષો માટે હોય, તો નિર્ણય શું આવશે?

A) નાપસંદ

B) ડેટા અધૂરો

C) પસંદગી

D) વેઇટિંગ

સાચો જવાબ: B) ડેટા અધૂરો

Q7. જો શરત હોય કે ઉમેદવાર ૧-૧-૨૦૨૫ ના રોજ ૩૦ વર્ષથી વધુ ન હોવો જોઈએ, અને તેનો જન્મ ૧-૧-૧૯૯૪ ના રોજ થયો હોય, તો?

A) ૩૧ વર્ષ (બિનલાયક)

B) ૩૦ વર્ષ (લાયક)

C) ૨૯ વર્ષ

D) ૩૨ વર્ષ

સાચો જવાબ: A) ૩૧ વર્ષ (બિનલાયક)

Q8. નિર્ણય પ્રક્રિયા કયા પ્રકારનું રીઝનિંગ છે?

A) વર્બલ (શાબ્દિક)

B) નોન-વર્બલ

C) વિશ્લેષણાત્મક (Analytical)

D) મેથેમેટિકલ

સાચો જવાબ: C) વિશ્લેષણાત્મક (Analytical)

Q9. "સંદર્ભમાં આપેલ માહિતીના આધારે જ નિર્ણય લો" - આ વિધાનનો અર્થ શું છે?

A) બહારની કોઈ ધારણા ન કરવી

B) મરજી મુજબ નિર્ણય લેવો

C) માત્ર ટકા જોવા

D) અંદાજ લગાવવો

સાચો જવાબ: A) બહારની કોઈ ધારણા ન કરવી

Q10. જો શરત હોય કે "ઉમેદવાર ગુજરાતી જાણતો હોવો જોઈએ" અને માહિતીમાં લખ્યું હોય કે તે "ગુજરાતનો રહેવાસી છે", તો શું તે લાયક ગણાય?

A) હા

B) ના

C) માહિતી અધૂરી છે

D) કહી ન શકાય

સાચો જવાબ: C) માહિતી અધૂરી છે (રહેવાસી હોવું અને ભાષા જાણવી તે બે અલગ બાબતો છે)

Reasoning Master Series | Decision Making Chapter Guide | © 2025