Mathematical Operations - Reasoning in Gujarati

ગાણિતિક ક્રિયાઓ (Mathematical Operations)

Reasoning Topic 18 - સંકેતોની અદલા-બદલી અને સાદું રૂપ

૧. BODMAS નો નિયમ

કોઈપણ ગાણિતિક પદાવલિને ઉકેલવા માટે આ ક્રમ જાળવવો ફરજિયાત છે:

B - Brackets (કૌંસ)
O - Of (ગુણાકાર જેવી ક્રિયા)
D - Division (ભાગાકાર)
M - Multiplication (ગુણાકાર)
A - Addition (સરવાળો)
S - Subtraction (બાદબાકી)

૨. પ્રશ્નોના મુખ્ય પ્રકારો

Type A: ચિહ્નોની ફેરબદલી (Symbol Substitution)

દાખલો: જો '+' એટલે '×', '-' એટલે '÷', '×' એટલે '+' અને '÷' એટલે '-' હોય, તો 20 - 5 × 10 + 2 = ?

ઉકેલ:
૧. નવા ચિહ્નો મૂકો: 20 ÷ 5 + 10 × 2
૨. ભાગાકાર: 4 + 10 × 2
૩. ગુણાકાર: 4 + 20
૪. સરવાળો: 24

Type B: ચિહ્નોની અદલા-બદલી (Interchange)

દાખલો: નીચેનામાંથી કયા બે ચિહ્નો બદલવાથી સમીકરણ સાચું બનશે? 5 + 3 × 8 - 12 ÷ 4 = 3

ટ્રીક: હંમેશા ભાગાકાર (÷) ના ચિહ્નથી ચેક કરવું શરૂ કરો જેથી સંખ્યા પૂર્ણાંક મળે.

૩. પરીક્ષા માટેની ટિપ્સ

• ઝડપી ગણતરી: આ પ્રશ્નોમાં સમય બચાવવા માટે મૌખિક ગણતરીની પ્રેક્ટિસ કરો.
• કૌંસ પર ધ્યાન: જો પ્રશ્નમાં કૌંસ હોય તો સૌથી પહેલા તેની અંદરની ક્રિયા પૂર્ણ કરો.
• ચિહ્નોની યાદી: રફ પેપર પર કયા ચિહ્નનો શું અર્થ છે તે નાનું લખી લેવું જેથી ભૂલ ન પડે.

૪. પ્રેક્ટિસ MCQs (૧૦ અગત્યના પ્રશ્નો)

Q1. જો '+' એટલે '×', '-' એટલે '÷', '×' એટલે '+' અને '÷' એટલે '-' હોય, તો 16 + 2 - 4 × 8 = ?

A) 16

B) 20

C) 12

D) 24

સાચો જવાબ: C) 16 (ગણતરી: 16 × 2 ÷ 4 + 8 = 32 ÷ 4 + 8 = 8 + 8 = 16)

Q2. BODMAS માં 'D' નો અર્થ શું થાય છે?

A) Degree

B) Decimal

C) Division

D) Double

સાચો જવાબ: C) Division (ભાગાકાર)

Q3. જો P એટલે '+', Q એટલે '-', R એટલે '×' અને S એટલે '÷' હોય, તો 18 R 12 P 4 S 2 Q 10 = ?

A) 208

B) 216

C) 204

D) 196

સાચો જવાબ: A) 208 (ગણતરી: 18 × 12 + 4 ÷ 2 - 10 = 216 + 2 - 10 = 208)

Q4. 10 + 10 × 10 ÷ 10 - 10 નું સાદું રૂપ શું થાય?

A) 0

B) 10

C) 100

D) 1

સાચો જવાબ: B) 10 (ગણતરી: 10 + 10 × 1 - 10 = 10 + 10 - 10 = 10)

Q5. જો '×' અને '÷' ચિહ્નોને અદલા-બદલી કરવામાં આવે, તો 12 × 6 ÷ 3 + 4 = ?

A) 10

B) 28

C) 15

D) 6

સાચો જવાબ: A) 10 (ગણતરી: 12 ÷ 6 × 3 + 4 = 2 × 3 + 4 = 10)

Q6. (8 × 2) + (10 ÷ 2) - 3 માં સૌથી પહેલા કઈ ક્રિયા થશે?

A) સરવાળો

B) બાદબાકી

C) કૌંસની અંદરની ક્રિયા

D) ભાગાકાર

સાચો જવાબ: C) કૌંસની અંદરની ક્રિયા

Q7. જો 5 # 3 = 16 અને 4 # 2 = 12 હોય, તો 6 # 4 = ?

A) 20

B) 24

C) 18

D) 22

સાચો જવાબ: A) 20 (લોજિક: (6 + 4) × 2 = 20)

Q8. 15 ÷ 3 × 2 + 5 - 1 = ?

A) 14

B) 6

C) 10

D) 12

સાચો જવાબ: A) 14 (ગણતરી: 5 × 2 + 5 - 1 = 10 + 5 - 1 = 14)

Q9. કયા ચિહ્નની અગ્રતા (Priority) બાદબાકી કરતા વધુ છે?

A) સરવાળો

B) ગુણાકાર

C) ભાગાકાર

D) આપેલ તમામ

સાચો જવાબ: D) આપેલ તમામ (BODMAS મુજબ બાદબાકી છેલ્લે આવે છે)

Q10. 5 + 5 + 5 ÷ 5 = ?

A) 3

B) 11

C) 15

D) 1

સાચો જવાબ: B) 11 (ગણતરી: 5 + 5 + 1 = 11)

Reasoning Master Series | Mathematical Operations Guide | © 2025